Podstawą prowadzenia gospodarki łowieckiej w naszym kraju są roczne plany łowieckie i wieloletnie łowieckie plany hodowlane. Roczne plany łowieckie sporządzane są na okres od 1 kwietnia do 31 marca roku następnego zwany rokiem gospodarczym. W trybie zatwierdzania rocznych planów łowieckich biorą udział nadleśniczowie, wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast, a w szczególnych przypadkach dyrektorzy parków narodowych oraz zarządzający rybackimi obrębami hodowlanymi. Jeśli obwód łowiecki graniczy z parkiem narodowym, roczny plan łowiecki musi zostać dodatkowo zaopiniowany przez dyrektora parku narodowego. W przypadku, gdy na terenie obwodu łowieckiego znajdują się rybackie obręby hodowlane, roczny plan łowiecki musi być dodatkowo zaopiniowany w zakresie pozyskania piżmaka i łyski przez uprawnionych do rybactwa w rozumieniu ustawy z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rybactwie śródlądowym (Dz. U. z 1999 r., Nr 66, poz. 750 z późn. zmianami).
Rokrocznie Dolnośląska Izba Rolnicza zwraca się do prezydentów miast, burmistrzów, wójtów oraz nadleśniczych z prośbą o zwrócenie szczególnej uwagi na proponowane przez dzierżawców obwodów łowieckich, którymi najczęściej są koła łowieckie, plany pozyskania zwierzyny grubej i płowej (zwłaszcza dzików i jeleni) czyniących największe szkody w uprawach oraz płodach rolnych. Wnikliwe rozpatrzenie przedstawionych do zaopiniowania rocznych planów łowieckich pod kątem zwiększenia odstrzału dzików i jeleni na terenach gmin, w których istotnym problemem jest rozmiar szkód wyrządzanych przez te zwierzęta w uprawach i płodach rolnych może przyczynić się do ograniczenia strat przez nie wyrządzanych i w konsekwencji również do spadku wysokości odszkodowań wypłacanych przez koła łowieckie za zniszczone grunty rolne. Dolnośląska Izba Rolnicza otrzymuje informacje od producentów rolnych na temat celowego zaniżania przez koła łowieckie danych dotyczących liczby zwierząt łownych planowanych do pozyskania ujętych w rocznym planie łowieckim. Takie działanie nie służy ani optymalnemu gospodarowaniu populacjami zwierząt łownych ani rolnikom narażonym na znaczne straty spowodowane zwiększającą się liczebnością zwierzyny grubej i płowej (zwłaszcza dzików i jeleni).
W ciągu ostatnich 10 lat populacja dzika w Polsce wzrosła o ponad 150 % przyczyniając się do powstawania coraz liczniejszych strat w uprawach roślin rolniczych. Na początku XXI wieku w Polsce żyło niewiele ponad 100 tys. dzików. W roku gospodarczym 2014/2015 było to już powyżej 284 tys. Tak znaczne powiększenie populacji tych zwierząt w ostatniej dekadzie spowodowane jest m. in. mniejszym niż planowane wykonaniem planów łowieckich przez koła łowieckie, niekiedy nawet aż o 50 %. Oprócz niewykonywania planów łowieckich, na przyrost populacji dzików ma też wpływ łagodniejszy klimat oraz zmiany w strukturze zasiewów – zwłaszcza zwiększenie areału uprawy kukurydzy będącej przysmakiem tych zwierząt. Łagodny klimat i dostępność pożywienia sprawiają, że płodność dzików znacznie wzrosła – zwierzęta szybciej dorastają i osiągają dojrzałość płciową, samice rodzą liczniejsze mioty, większa jest też przeżywalność prosiąt. Wszystkie te czynniki sprawiają, że populacja dzików stale rośnie a wraz z nią również skala wyrządzanych szkód w uprawach i płodach rolnych. Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Środowiska w 2015 r. miało zostać upolowanych ponad 300 tys. dzików. Sprzyjać temu miały wprowadzone akty prawne liberalizujące przepisy dotyczące odstrzału tych zwierząt, jak m.in. rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 grudnia 2014 r. zmieniające okresy polowań na lochy w latach 2015 – 2016: od dnia 1 stycznia do 15 lutego oraz od dnia 15 maja do dnia 31 grudnia. Wprowadzona nowelizacja rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 marca 2005 r. w sprawie określenia okresów polowań na zwierzęta łowne ma na celu umożliwienie skutecznej regulacji liczebności populacji dzików w Polsce. Rozporządzenie to skraca okresy ochronne, w których nie można polować na dziki. Na terenie całego kraju, oprócz Podlasia, gdzie okresy ochronne nie obowiązują, zostały one skrócone z obecnych siedmiu do trzech miesięcy. Nowe przepisy zezwalające na dłuższe okresy pozyskiwania wszystkich dzików, bez względu na płeć i fazę rozwoju osobniczego, obowiązują od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2016 r., tj. przez dwa sezony łowieckie. W ciągu tych dwóch sezonów łowieckich populacja dzika powinna wrócić do poziomu, który będzie optymalny lub zbliżony do optymalnego dla prowadzenia gospodarki rolnej. Powyższy zapis zapewnia wszelkie czasowe możliwości wykonania zatwierdzonego rocznego planu łowieckiego, o ile koło łowieckie chce ten plan wykonać i tym samym płacić mniejsze odszkodowania. W tym miejscu należałoby poruszyć również kwestię rzetelności przeprowadzanej inwentaryzacji. Ocena liczebności zwierzyny jest bez wątpienia podstawowym i najważniejszym elementem wiedzy o wielkości populacji zwierząt. Poznanie liczebności zwierzyny grubej jest wprost nieodzowne dla opracowania i stosowania właściwych zasad i metod gospodarowania jej populacjami, zmierzających do optymalnego pozyskania, przy równoczesnej minimalizacji szkód łowieckich. Konieczność dostosowania liczebności zwierzyny do pojemności żerowej łowisk wymaga szczególnie starannej i rzetelnej oceny jej liczebności. Od aktualnego stanu pogłowia zależy również właściwa realizacja wielu elementów organizacji łowiska. Z tych względów stan zwierzyny stanowi podstawowy składnik każdego rzetelnie opracowanego planu łowieckiego. Niestarannie przeprowadzona inwentaryzacja podważa założenia opracowanych na jej podstawie rocznych planów łowieckich i ich skuteczność jako elementu mogącego służyć redukcji populacji dzików i jeleni czyniących największe szkody w uprawach i płodach rolnych.
W związku z powyższym Dolnośląska Izba Rolnicza zwróciła się do Przewodniczący Zarządu Głównego PZŁ z prośbą o zobligowanie kół łowieckich do podawania w rocznych planach łowieckich rzetelnych danych dotyczących liczby zwierząt łownych planowanych do odstrzału, co w konsekwencji wpłynie na zmniejszenie rozmiaru szkód wyrządzanych przez te zwierzęta w uprawach i płodach rolnych, jak również wysokości odszkodowań wypłacanych przez koła łowieckie.
